Sevgili Stalin Yoldaş

28 Eylül tarihli mektubunu aldım. Tavsiye ve yardımların için teşekkür ederim.

31 Mayıs'taki son görüşmemizden sonraki gelişmeler hakkında bilgilendirilmeni düşünüyorum.

9 Temmuz'da Partimizin Yönetim Kurulu toplantısında barış ve birlik mücadelesi, Parti Programının gerekliliği ve bir sonraki genel seçimlerde seçim taktiklerimiz konusunda konuşma yaptım.

Bu konuşmada ciddi bir öz-eleştiri yapmaya çalıştım ve bu konuşma Parti üyeleri için ayrı bir broşür olarak basıldı ve 30,000 kopya satıldı.

Bu konuşmada 31 Mayıs'ta tartıştığımız ve yine senin 28 Eylül'deki mektubunda tekrarladığın siyasi formülasyonları öne sürdüm.

Benim Temmuz konuşmam Partimiz tarafından tartışıldı ve Ağustos sonunda Parti üyelerimizin ezici çoğunluğu eleştiri ve özeleştiri ve aynı zamanda konuşmada sunulan siyasetleri destekledi.

Temmuz toplantısında, Politbüro Yönetim Kuruluna uzun süreli Parti Programını hazırlama ve bunu bir sonraki Yönetim Kurulu toplantısında tartışmaya sunma görevi verildi.

Programın hazırlanması için bir Komisyon oluşturuldu. Politbüro Komisyon tarafından hazırlanan taslak Programın değişik verziyonlarını birçok kez tartıştı.

Temel metin olarak kabul edilme olasılığı olduğunu düşündüğümüz verziyonu sana gönderdim. 20 Eylül'deki Politbüro toplantısında taslak Programı görüşürken bunun uzun bir dönem için olması gereken bir Program yerine bir seçim manifestosu görünümü olduğunu dikkate aldık ve bunu bir daha red ettmeye karar verdik.

25 Kasım'da Yönetim Kurulu'na tartışmak için sunulacak yeni bir taslağı tekrardan yazmaya başladık.

Daha sonra senin mektubunu almak için Bükreş'e gitmem gereği bana bildirildi. Barışı Destekleyenlerin İkinci Dünya Kongresi hazırlıkları için Partinin son seferberliğiyle ilgili Yönetim Kurulu'nun acil olağanüstü toplantısının 14-15 Ekim'de planlanması nedeniyle Yönetim Kurulu toplantısından sonra Bükreş'e gitmenin daha iyi olacağını düşündüm.

Senin mektubunu dikkatlice okudum ve önümüzdeki birkaç günde üzerinde daha derinlemesine çalışacağım. Mektubunun, Partinin yeni Programı'nın gerek biçimi gerekse de içeriği açısından bize büyük bir yardımı olacaktır. Şimdi, bu Programın 25 Kasım'da yeni taslağın tartışılması düşüncesiyle sunumunu hazırlamaya başlıyoruz.

Sheffild'de yapılacak Barış Savunucuları İkinci Dünya Kongresi'nin üstün başarısının garantisi için mümkün olan her şeyi yapmakta olduğumuz konusunda sana güvence veriyorum.

Sana bir kez daha teşekkür eder en iyi dileklerimi iletirim.

Andreeva tarafından tercüme edilmiştir.

RGASPI, Fond 558, Opis 11, Delo 288, Listy 94-5.

5 Ocak 1951

Bulunanlar: Yoldaş V.M. Molotov ve Pavlov (Tercüman).

Yoldaş Stalin belgenin (İngiltere Komünist Partisi Taslak Programı) iyi hazırlandığını söyledi.

Pollitt cevaben bunun son taslak olduğunu ve Stalin Yoldaş'ın Eylül mektubu çerçevesinde hazırlandığını söyledi.

Stalin Yoldaş taslağa bazı değişiklikler yaptığını ve Pollitt'in bu değişiklikler konusundaki fikrini öğrenmek istediğini söyledi. O, Stalin Yoldaş, taslak programda Milletler Topluluğu'na [Commonwealth of Nations-ç.n.] giren ulusların eşitliğinden söz ettiği gerçeğine dikkat çekti. Basında ya da konuşmalarda ulusların eşitliğinden bahsedilebilir. Fakat bu bilimsel değildir. Ulusların eşitliği yerine ulusların eşit hakları konusunda konuşmak daha uygundur. Bir kişinin diğerine eşit olamadığı gibi bir ulus da diğerine eşit olmaz. Örneğin, İngiliz hükümetinden ne tavizler koparırsa koparsın Malayalı ulus İngiliz ulusuna hemen eşit olmayacaktır, çünkü İngiliz ulusunun kültürel seviyesi Malayalı ulustan daha yüksektir. Üstelik, İngiliz ulusu Malayanlara nazaran kıyaslanamayacak oranda çok daha fazla kayda değer kadrolara sahiptir. Sonuç olarak, uluslara eşitlik değil bir ulusun diğerine göre daha iyi kullanacağı eşit haklar sağlama hakkında konuşabiliriz. O, Yoldaş Stalin, Yoldaş Pollitt'in bununla hemfikir olup olmadığını öğrenmeyi arzu ediyor.

Pollitt cevaben bu değişiklikle tamamen hemfikir olduğunu söyler.

Stalin Yoldaş Programda millileştirme sorununun berrak olarak öne sürülmediğini söyler. Burada belirtilen temele dayanarak birisi tüm taşınmaz malların millileştirileceği sonucuna varabilir. Biz, diyor Stalin Yoldaş, tarım bölgelerindeki küçük mülk sahiplerinin taşınmaz mallarının millileştirilmemesini düşünüyoruz. Eğer Pollitt Yoldaş işçi sınıfı, çalışan aydın, şehir alt ve orta tabakalar ve köylerdeki küçük mülk sahipleri ile koalisyon kurmak istiyorsa küçük mülklerin millileştirilmesi red edilmelidir. Bunda tehlikeli birşey yoktur. Örneğin, Halk Demokrasisi ülkelerde küçük mülkler millileştirilmedi.

Stalin Yoldaş devamla, malları millileştirileceklerin sahiplerine tazminat sorunu konusunda değişiklik önerisi sunmak istediğini söyler. Taslak Program zor maddi şartlarda olacak olan mülk sahiplerine tazminatın dışında başka bir tazminat öngörmüyor. O, Stalin Yoldaş, halkın hükümetine sadık olan mülk sahiplerine kısmi tazminatı düşünmek gerektiğini ve halkın hükümetine direnen millileştirilmiş mülk sahiplerine bu tazminatın red edilmesini düşünüyor.

Stalin Yoldaş, taslak Programı sağcı pozisyondan eleştirdiğini, belki de Yodaş Pollitt'in bunu fark ettiğini şakavari olarak açıkladı.

Pollit güldü ve Stalin Yoldaş tarafından taslak üzerine yapılan eleştirilerin tamamıyle haklı olduğunu , çünkü taslağın kimi yerlerinde kesinlikle Solcu unsurlar sunduklarını söyledi.

Stalin Yoldaş, 'Halk Demokrasisi – Sosyalizmin Yolu' başlıklı bölümde tecrübenin gösterdiği gibi, Doğu Avrupa Halk Demokrasisi ülkeleri ve Çin Halk Cumhnuriyeti'nin yolu aracılığıyla sosyalizme ilerlemek mümkündür diye bahsedilen kısmı okur.

Stalin Yoldaş bu açıklamanın tamamıyle doğru olmadığını çünkü Çin Halk Cumhnuriyeti'nin henüz daha Halk Demokrasisi aşamasına ulaşmadığını söyler. Çin'de milli burjuvaziye henüz dokunulmamıştır; millileştirme sadece Japonların mülklerini kapsıyor. Çinliler milli burjuvaziye şimdilik dokunmamanın doğru olduğunu düşünüyor. Sonuç olarak, eğer taslak Çin Halk Cumhnuriyeti'nden bahsetmek istiyorsa uyum olmayacaktır, çünkü taslak İngiliz burjuvazisinin büyük özel mülklerini millileştirmeyi öngörüyor.

Pollitt cevaben, Çin Halk Cumhnuriyeti'nden örnek olarak bahsetmenin yanlışlığını anladığını söylüyor.

Stalin Yoldaş, Programda kapitalistlerin İngiliz halkının yararına mülklerini ve aşırı karlarını gönüllü olarak bırakmayacakları konusunda İngiliz halkının önceden uyarılmasının uygun olacağını belirtir. Onlar imtiyazlarını korumak için halkın Parlamentosuna karşı tüm olanakları ile savaşacaklarını hatta zor kullanacaklarını önermek daha uygun olur. Bu nedenden dolayıdır ki; İngiliz halkı ve halkın hükümeti böyle girişimlere karşı kendi savunması için hazır olmalı ve gerekli cevabı vermelidir. Bu Programda bahsedilmelidir.

Pollitt cevaben bununla hemfikir olduğunu söyler.

Stalin Yoldaş, 'Sosyalist Millileştirme' başlığındaki kısımda küçük dükkan sahipleri ve yöneticilerin tekelciler tarafından empoze edilen sınırlamalardan özgürleşeceğini bahsettiği kısımda 'küçük dükkan sahipleri ve yöneticileri' kelimelerinden sonra 've ayrıca tarım bölgelerindeki küçük mülk sahipleri' kelimelerinin de eklenmesini önerir.

Stalin Yoldaş, 'Sosyal Hizmet' başlığındaki kısımda kadın ve erkeklere iş için eşit ücretin tartışıldığı yerde 'eşit emek için' kelimelerinin de eklenmesi gerektiğini ifade eder.

Stalin Yoldaş devamla, özgür ve mutlu Sosyalist Britanya'nın oluşturulmasının bahsedildiği taslak Programın sonunda 've insanlığın kurtuluşu için' kelimelerinin çıkmasını, cümlenin 'özgür ve mutlu, kuvvetli ve güçlü sosyalist Büyük Britanya'nın oluşturulması' kelimeleri ile bitmesini önerir. Taslaktakini hatırlatarak, sadece Britanya hakkında bahsetmek İngiltere KP'nin dominyonları ve İngiliz sahipliğini redettiği duygusunu yaratığını söyler.

Pollitt Büyük Britanya'nın sadece İngiltere, Galler ve İskoçya'yı kapsadığını, özgür ve mutlu, kuvvettli ve güçlü Sosyalist Britanya ve Milletler Topluluğu'nun [Commonwealth of Nations-orijinal] oluşturulmasından bahsetmenin daha iyi olacağını söyler. 'İnsanlığın kurtuluşu' kelimeleri tumturaklı olup dıştalanmalıdır.

Stalin Yoldaş 'Büyük Britanya' kelimeleri konusunda hemfikir olduğunu ve bunun 'Britanya ve Milletler Topluluğu' [Commonwealth of Nations-orijinal] olarak değiştirlmesini söyler.

Stalin Yoldaş 'İngiliz Halkı ve Britanya İmparatorluğunun Tüm Halklarının Ulusal Bağımsızlığı' başlıklı bölümde 'siyasi, ekonomik ve askeri hakimiyetin olduğu Günümüz İmparatorluğundaki Halklar Arasındaki Tüm İlişkiler son bulmalı ve tam ulusal bağımsızlık ve eşitlik temelinde yeni ilişkilere dönüştürülmelidir’ dendiğini söyler. Bu sömürge ve bağımlı ülke topraklarındaki tüm askeri güçlerin ve İngiliz yönetici personelin geri çağrılmasını gerektirir, egemenliklerin halk tarafından özgürce seçilen hükümetlere devretmeyi ve endüstri tüccar ve tekelci bankalar tarafından el konulan servetler ve doğal kaynakların bu ülkelerdeki halklara geri verilmesini gerektirir' kısmını ele alır. O, Stalin Yoldaş, 've endüstri tüccar ve tekelci bankalar tarafından el konulan servetler ve doğal kaynakların geri verilmesini' dahil etmez. Mevcut formülasyon çok karmaşık bir sorunu gündeme getirdi. Bu soruna tam bir çözüm getirmek çok zor olasılıktır, hatta, örneğin, metropoller tarafından tüketilen bu kaynakların bu ülkelerdeki halklara geri verilmesi imkansızdır bile.. Yoldaş Pollitt'in cebi parayla dolu olsa o İngiliz emperyalizminin sömürdüğü ülkeleri tazmin edebilir. Fakat, Stalin Yoldaş'ın bu konuda kuşkusu vardır.

Pollitt cevaben Stalin Yoldaş'ın tamamıyla haklı olduğunu söyler. Kuşkusuz, halkın hükümeti Programda önerilen bu görevi tatminkar olarak gerçekleştirmesi için yeterli kaynaklara sahip olmayacaktır. O, Pollitt, Stalin Yoldaş'ın Programda ilgili formülasyonun kaldırılması önerisinin doğru olduğunu düşünür. O, Pollitt, az önce tartışılan pasajda İngiliz yönetici personelin sömürge ve bağımlı ülke topraklarından geri dönmesi formülasyonu konusunda Stalin Yoldaş'ın fikrini öğrenmek ister. Bu toprakların egemenliklerinin verildiği hükümetler halkın hükümetinden İngiliz kadrolarının yardımını isteyeceği gerçektir.

Stalin Yoldaş İngiliz yönetici personelin geri dönmesini bugün tartışmanın kayda değer olduğu konusnda kuşkuları olduğunu söyledi. Halkın hükümetinin geri çektiği İngiliz yönetici personelin geri dönmesini Amerikalıların tartışılan topraklarda kendi yönetici personelini koymak istemesi mümkündür. Bu nedenle O, Stalin Yoldaş, İngiliz bürokratik yapının geri çekilmesini konuşmak daha iyi olabilir. Her halükarda, O, Yoldaş Pollitt'in İngiliz yönetici personelin geri çekilmesinin konuşulması konusundaki görüşüyle hemfikirdir ve 'İngiliz yönetici personel' kelimeleri dışlanmalıdır.

Pollitt, Stalin Yoldaşın taslak Programı bir bütün olarak nasıl değerlendirdiğini sorar.

Stalin Yoldaş cevaben, taslağın iyi hazırlandığını ve İngiltere Komünist Partisi Programı'nın Anglo-Saxson ülkelerdeki işçi sınıfı hareketi tarihinde bir dönüm noktası oluşturduğunu söyler. Bu Program özü itibarı ile ABD, Kanada, Avustralya ve diğer Anglo-Saxon ülkelerindeki Komünist Partileri için uygun bir belgedir. ABD Komünist Partisi şu anda zor durumdadır; kafakarışıklıkları vardır. Ancak, diyor Stalin Yoldaş, Amerikalılar kendi demokrasileri konusunda ne kadar gurur duysalar da monarşit İngiltere'de ABD'ye kıyasla daha fazla özgürlükler vardır.

Pollitt bununla tam hemfikir olduğunu söyler.

Stalin Yoldaş Programın ne zaman onaylanacağını ve yayımlanacağını sorar.

Pollitt cevaben, Programın tartışılıp onaylanacağı Yönetim Kurulu Plenumunun 13 Ocak olarak belirlendiğini söyler. Böylece, Program Ocak sonunda yayınlanacaktır.

Stalin Yoldaş Programın mümkün olduğunca büyük mitarlarda yayınlanmasını ve ABD, Kanada, Avustralya ve diğer Anglo-Saxon ülkelere gönderilmesini söyler.

Pollitt taslak Programın Kanada'da Tim Buck'a gönderme sorumluluğunu şahsen kendisinin aldığını söyler.

Stalin Yoldaş Pollitt'in önüne ana değişiklikleri koyduğunu söyler. Bunun yanında daha az önemli değişiklikler vardır. Tüm bunlar taslak metine konmuştur ve İngilizceye tercüme edilecektir ve Pollitt'e yarın sabah ulaştırılacaktır.

Pollitt Stalin Yoldaş'a yardımları için teşekkür eder.

Stalin Yoldaş cevaben: “Bu görevimiz” der.

V. Pavlov tarafından kaydedilmiştir.

RGASPI, Fond 558, Opis 11, Delo 289, Listy 1-9.

Sekreter: H. Pollitt

19 Ocak 1951

Sevgili Yoldaş Stalin,

1 Şubat'ta halka sunulacak yeni Uzun Dönemli Programın son şeklini ekte gönderiyorum.

Seninle mutlu görüşmemden sonra birçok değişiklikler yaptım, fakat bu değişikliklerin daha kolay okunması ve daha iyi İngilizce için yapıldığını bulacaksın.

Değişiklikler aynı kalan siyasal formülasyonları hiçbir şekilde değiştirmez, tek, en iyi İngilzce ile yapılmıştır.

Halka Programı nasıl tanıtacağımızla ilgili prosedürü bu mektuba ekliyorum, ve şüphesiz buna ek olarak Amerika Birleşik Devletleri, Kanada, Avustralya ve Yeni Zelanda'daki kardeş Partilere Programla birlikte açıklayıcı mektup göndereceğim.

Seni tekrardan gördüğüme ve senin öyle iyi ve enerjik görünümde olmandan memnun oldum.

Üstlendikleğin her şeyde tam başarılar dilerim.

RGASPI, Opis 11, Delo 289, List 12

Rus Sosyal ve Siyasal Tarihi Devlet Arşivi makamlarının nezaketli izni ile yayınlanmıştır.

Rusçadan Jaweed Ashraf tarafından tercüme edilmiştir.

İngilizce Tercümesi yayın hakkı © Revolutionary Democracy.

Türkçe materyaller listesine dönmek için buraya tıklayın.