Του Ματίας Ράκοσι
Οι τελευταίοι 12 μήνες έγιναν μάρτυρες μιας αποφασιστικής στροφής στην ανάπτυξη της λαϊκής δημοκρατίας στην Ουγγαρία. Οι δημοκρατικές δυνάμεις πέτυχαν μια σειρά από νίκες, ενώ η αντίδραση υπέστη τη μια ήττα μετά την άλλη. Ξεχωριστά παρμένες η κάθε μια, οι προκύπτουσες αλλαγές δεν ήταν αποφασιστικές, αλλά στο σύνολό τους προκάλεσαν βαθιές δομικές μεταρρυθμίσεις στην πολιτική και οικονομική ζωή της χώρας.
Ένα χρόνο πριν, ο αγώνας ήταν στο ζενίθ του. Η ουγγρική αντίδραση είχε οχυρωθεί μέσα στο Ανεξάρτητο Κόμμα Μικροϊδιοκτητών, το οποίο είχε μια καθαρή πλειοψηφία στο κοινοβούλιο, και στην πραγματικότητα ήλεγχε το κόμμα. Η αντίδραση οργάνωνε μια συνωμοσία εναντίον των δημοκρατικών δυνάμεων. Κατασκεύαζαν ένα «ανάχωμα», ώστε να απομονώσουν τους Κομμουνιστές και έπειτα, στην κατάλληλη στιγμή, να τους αποκλείσουν από τη διακυβέρνηση της χώρας. Αυτό το σχέδιο ήταν εξαιρετικά επικίνδυνο γιατί το Σοσιαλδημοκρατικό κόμμα παρείχε άσυλο σε ένα αντικομμουνιστικό και αντισοβιετικό στοιχείο το οποίο ενεργά συνεργαζόταν με τη δεξιά πτέρυγα του κόμματος των Μικροϊδιοκτητών.
Η αποκάλυψη και η παραίτηση ενός από τους ηγέτες της αντιδημοκρατικής συνωμοσίας στην Ουγγαρία, του πρωθυπουργού Νάγκι, αποτέλεσαν σημείο καμπής στον αγώνα ενάντια στην αντίδραση. Οι συνωμότες καταγγέλθηκαν και η ηγεσία του Κόμματος Μικροϊδιοκτητών πέρασε σε αριστερά στοιχεία.
Στις εκλογές του τελευταίου Αυγούστου, το Κομμουνιστικό Κόμμα αναδείχτηκε το ηγετικό κόμμα στη χώρα, ενώ ο δημοκρατικός συνασπισμός συγκέντρωσε πάνω από το 60% των ψήφων. Ωστόσο, το γεγονός ότι το φασιστικό κόμμα, βιαστικά σχηματισμένο υπό την ηγεσία του Pfeiffer, μπόρεσε να πάρει 15% των ψήφων, αποκάλυψε την ευελιξία της αντίδρασης, η οποία αρνιόταν να παραδώσει την εξουσία. Μόνο 2 από τα 4 συμμαχικά κόμματα ισχυροποίησαν τις θέσεις τους: το Κομμουνιστικό και το Εθνικό-Αγροτικό. Οι ψήφοι των Σοσιαλδημοκρατών μειώθηκαν κατά 10%, ενώ των Μικροϊδιοκτητών κατά 67%. Τα αντιδραστικά στοιχεία, διακηρύττοντας ότι η ήττα αυτών των κομμάτων οφειλόταν στη συμμετοχή τους στο συνασπισμό, προσπάθησαν να καταλάβουν την ηγεσία των δύο αυτών οργανώσεων. Οι δεξιοί Σοσιαλδημοκράτες ηγήθηκαν της επίθεσης. Θα παρέμεναν στο συνασπισμό μόνο υπό όρους που στην πραγματικότητα οδηγούσαν στην εκδίωξη των Κομμουνιστών από κάθε υπεύθυνο διοικητικό πόστο.
Το Κομμουνιστικό Κόμμα, από κοινού με τους αριστερούς Σοσιαλδημοκράτες διεξήγαγαν μια ανοιχτή διαπάλη ενάντια στους δεξιούς. Οι αποφάσεις της συνδιάσκεψης των 9 Κομμουνιστικών Κομμάτων στην Πολωνία συνέβαλαν τα μάλα σε αυτό τον αγώνα. Τον Οκτώβρη το Κομμουνιστικό Κόμμα άρχισε μια αντεπίθεση που έφερε ως αποτέλεσμα την αποβολή του κόμματος του Pfeiffer από το Κοινοβούλιο. Αυτό σηματοδοτούσε όχι μόνο μια αλλαγή στο συσχετισμό δυνάμεων εντός του κοινοβουλίου υπέρ της Αριστερής πτέρυγας, αλλά και μια ήττα της αντίδρασης. Τη διάλυση του φασιστικού κόμματος ακολούθησε άμεσα η εθνικοποίηση των τραπεζών και ο σχηματισμός δικαστηρίων αποτελούμενων μόνο από εργάτες. Τα δύο αυτά μέτρα αύξησαν την επιρροή του Κομμουνιστικού Κόμματος και επιτάχυναν το ξεκαθάρισμα εντός του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος.
Το Δεκέμβρη, μια ανοιχτή διαπάλη ξέσπασε εντός του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος, που διήρκεσε καθ’ όλο το χειμώνα, και το Μάρτη, με την έντονη επιμονή των κατώτερων οργάνων, το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα διεξήγε συνέδριο.
Ήταν μόλις στην πορεία της εσωκομματικής συζήτησης που οι Σοσιαλδημοκράτες εργάτες έλαβαν γνώση όλων των εγκλημάτων που είχαν διαπράξει οι δεξιοί ενάντια στη δημοκρατία. Οι Σοσιαλδημοκράτες εργάτες είδαν από μόνοι τους πόσο σωστή ήταν η γραμμή του Κομμουνιστικού Κόμματος και ανεπανόρθωτη ήταν η ζημιά που οι Δεξιοί θα μπορούσαν να προκαλέσουν μέσω μιας ανταγωνιστικής διαπάλης μεταξύ εργατικών κομμάτων. Εξαιρετικά αυθόρμητα οι Σοσιαλδημοκράτες εργάτες καλούσαν σε δημιουργία ενός ενιαίου εργατικού κόμματος. Αρνούμενοι να περιμένουν ωσότου το συνέδριο υιοθετήσει μια απόφαση για συνένωση, οργανωμένα συνέρεαν στο Κομμουνιστικό Κόμμα κατά χιλιάδες. Ταυτόχρονα, αγρότες και διανοούμενοι άρχισαν να εντάσσονται στο Κόμμα μας μαζικά. Αυτή η αυθόρμητη μαζική κίνηση έλαβε τέτοιες διαστάσεις που η Κεντρική Επιτροπή αναγκάστηκε να σταματήσει τις εγγραφές μελών στο Κόμμα από τις 22 Φλεβάρη ως τις 15 Μάρτη, γιατί δεν μπορούσε να εγγυηθεί την πιο στοιχειώδη επιλογή.
Στις 7 Μάρτη, το συνέδριο του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος εξουσιοδότησε τη νέα, αριστερή του ηγεσία να έλθει σε διαπραγματεύσεις με το Κομμουνιστικό Κόμμα για το θέμα της συνένωσης. Στην απόφασή του, το συνέδριο επεσήμαινε ότι ο Μαρξισμός-Λενινισμός πρέπει να είναι η ιδεολογική βάση του νέου ενωμένου κόμματος.
Έπειτα από το συνέδριο, οι ηγεσίες των δύο εργατικών κομμάτων σχημάτισαν κοινές πολιτικές και οργανωτικές επιτροπές. Στις 12 Ιούνη, το συνέδριο του Κομμουνιστικού Κόμματος θα διεξαχθεί και θα αποφασίσει για το θέμα της συνένωσης. Η Κεντρική Επιτροπή ξανάρχισε τις εγγραφές στο Κόμμα, στο οποίο προσχωρούν κατά χιλιάδες, όχι μόνο εργάτες και μικροί αγρότες, αλλά ακόμα και μεσαίοι αγρότες.
Στο μεταξύ, το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα αποβάλλει τα δεξιά στοιχεία από τις τάξεις του- περίπου 8.000-9.000 έχουν ήδη διαγραφεί. Μια πραγματική εκκαθάριση έλαβε χώρα στην Κοινοβουλευτική του Ομάδα, όπου 33 από τους 68 βουλευτές έχουν ανακληθεί ή αποβληθεί από το κόμμα. Όταν η συνένωση των δύο εργατικών κομμάτων ολοκληρωθεί, το νέο κόμμα θα έχει το 46% των εδρών του Κοινοβουλίου.
Η ενότητα των εργατικών κομμάτων έχει επιτρέψει στην Ουγγρική δημοκρατία να υιοθετήσει και να εφαρμόσει ένα ακόμα σημαντικό μέτρο: στο τέλος του Μάρτη, όλες οι επιχειρήσεις που απασχολούσαν πάνω από 100 εργάτες εθνικοποιήθηκαν. Η εθνικοποίηση πραγματοποιήθηκε χωρίς καμία οικονομική αναστάτωση και με την ενθουσιασμένη έγκριση των εργαζομένων.
Οι δημοκρατικές δυνάμεις έχουν ισχυροποιήσει τις θέσεις τους επίσης και στα άλλα κόμματα του κυβερνητικού συνασπισμού. Ένας αριθμός ηγετών έχουν διαγραφεί από το Εθνικό Αγροτικό Κόμμα και μια αριστερή ηγεσία εκλέχτηκε πριν από το συνέδριο του κόμματος. Το ίδιο συνέβη και στο κόμμα Μικροϊδιοκτητών. Χάρη σε αυτά τα μέτρα ο δημοκρατικός συνασπισμός συνεργάζεται πιο στενά. Η ενότητα των νεολαιίστικων και γυναικείων οργανώσεων εξασφαλίστηκαν παράλληλα με την εργατική ενότητα. Αυτές οι εξελίξεις προετοιμάζουν το έδαφος για το σχηματισμό ενός νέου, εθνικού δημοκρατικού σώματος που, κατά πάσα πιθανότητα, θα δημιουργηθεί φέτος.
Μόλις τώρα οι βιομηχανικοί εργάτες λαμβάνουν πραγματικά γνώση του ηγετικού τους ρόλου στη βιομηχανία. Το σύνθημα του κόμματος «Αυτή είναι χώρα δική σας, οικοδομήστε την εσείς οι ίδιοι» αποκτά βαθιές ρίζες. Η στάση των εργατών απέναντι στην εργασία έχει αλλάξει: ποτέ άλλοτε, μετά την απελευθέρωση, δεν έχουν επιδείξει τέτοια πειθαρχία και ενθουσιασμό. Αυτό βρίσκει έκφραση και στην ταχύτατα διαδεδομένη εργατική άμιλλα που θα κάνει δυνατή την εκπλήρωση του 3χρονου πλάνου σε 2, 5 χρόνια. Δεν υπάρχει έλλειμμα κατά τους τελευταίους 8 μήνες, και η σοδειά είναι σε εξαιρετική κατάσταση. Η διανομή τροφίμων στην πρωτεύουσα είναι υψηλότερη από τα προηγούμενα χρόνια. Το βιοτικό επίπεδο ανέρχεται. Οι επάρκειες στα τρόφιμα από τώρα και κατά το διάστημα ως την επόμενη συγκομιδή είναι εξασφαλισμένες.
Η ισχυροποίηση της δημοκρατίας έχει ενδυναμώσει τη διεθνή μας θέση και έχει οδηγήσει σε στενότερους δεσμούς με τους γειτονικούς αδελφικούς λαούς. Τα σύμφωνα αμοιβαίας βοήθειας που υπογράφτηκαν με τα γειτονικά κράτη και, σε πρώτο πλάνο, με την κραταιά Σοβιετική Ένωση έγιναν εφικτά μόνο αφότου η Ουγγρική δημοκρατία νίκησε την αντίδραση και επέφερε ένα συντριπτικό πλήγμα στους πράκτορες των ξένων ιμπεριαλιστών. Οι Αμερικάνοι ιμπεριαλιστές που μόλις ένα χρόνο πριν σχεδίαζαν την εκδίωξη των Κομμουνιστών από το Ουγγρικό κοινοβούλιο, έχουν αναγκαστεί να καταγράφουν την Ουγγαρία ως απώλειά τους.
Οι εργαζόμενοι έχουν οι ίδιοι δει ότι η Ουγγρική δημοκρατία βαδίζει στο σωστό δρόμο, ότι έχει επιτυχίες στο ενεργητικό της τόσο στην οικονομική όσο και στην πολιτική ζωή. Ακόμα και εκείνοι οι αγρότες που αμφέβαλαν και αρχικά είχαν αποφασίσει να αναμένουν και να δουν, πείθονται όλο και πιο πολύ για τη σταθερότητα και τη δυναμική της παρούσας κατάστασης. Η συμμαχία εργατών και αγροτών ισχυροποιείται. Τα δημοκρατικά αισθήματα των αγροτών βρίσκουν έκφραση όχι μόνο στην καλή εκ μέρους τους καλλιέργειας της γης αλλά και στο γεγονός ότι σπέρνουν μια αρκετά μεγαλύτερη έκταση γης από όση προπολεμικά.
Είναι αλήθεια ότι έχουμε δυσκολίες. Το Κομμουνιστικό Κόμμα έχει γιγαντωθεί πολύ. Αυτή η μεγέθυνση καλεί όχι μόνο για την εξύψωση του θεωρητικού επιπέδου των μελών του αλλά και για τα ανάλογα οργανωτικά μέτρα, πιο αυστηρή αποδοχή μελών, συστάσεις για νέα μέλη που γίνονται αποδεκτά στο Κόμμα, και μια περίοδο δόκιμου μέλους για όλους τους αιτούντες προσχώρησης. Τα μέτρα αυτά θα σώσουν το Κομμουνιστικό Κόμμα από το να μετατραπεί σε μια τεράστια μη-κομματική μαζική οργάνωση και θα εξασφαλίσει την επιτυχή εκπλήρωση των καθηκόντων του ως πρωτοπορίας των εργαζομένων.
Έχουμε ακόμα να επιλύσουμε το ζήτημα των σχέσεων μεταξύ Εκκλησίας και Δημοκρατίας και να αναδιοργανώσουμε την Κρατική διοίκηση και τα υπουργεία σε αρμονία με τις ανάγκες της λαϊκής δημοκρατίας. Επί του παρόντος είμαστε απασχολημένοι με το να φτιάξουμε κρατικά εργοστάσια που θα κατασκευάζουν γεωργικά μηχανήματα: παραγωγικοί συνεταιρισμοί οργανώνονται στην επαρχία.
Υπάρχουν αρκετά που πρέπει να κάνουμε και εδώ υπάρχουν αρκετές δυσκολίες. Ούτε για ένα λεπτό δεν πρέπει να ξεχνάμε τον κίνδυνο που απειλεί την ειρήνη και τη δημοκρατία. Έχουμε συνείδηση της δύναμής μας και της αυξανόμενης ισχύος των λαϊκών δημοκρατιών. Ολόψυχα συμπαθούμε τους Έλληνες μαχητές για την Ελευθερία και τον Κινέζικο λαό. Την 1η Μάη, όταν οι εργαζόμενοι της Ουγγαρίας θα επιθεωρούν τις δυνάμεις τους, θα κοιτούν προς τον απελευθερωτή τους, τη Σοβιετική Ένωση και το μεγάλο της ηγέτη, το σύντροφο Στάλιν. Χάρη στην αδελφική βοήθεια της Σοβιετικής Ένωσης, η Ουγγαρία, όπως και οι άλλες νέες δημοκρατίες, είναι ελεύθερη και με επιτυχία παλεύει για το σοσιαλισμό.
Από το «Για Σταθερή Ειρήνη, Για τη Λαϊκή Δημοκρατία».
1η Μάη 1948, ν. 9 (12)
Click here to return to the material in other
languages.